ปัญหาสำคัญ รถยนต์ EV มือสอง ราคาตกเยอะ ตกเร็วกว่า รถสันดาป

ปี 2022 มียอดรถยนต์ไฟฟ้าที่ส่งมอบ 11 ล้านคันทั่วโลก
ปี 2023 มียอดรถยนต์ไฟฟ้าที่ส่งมอบ 15 ล้านคันทั่วโลก
ปี 2024 คาดการณ์ว่าจะมีรถยนต์ไฟฟ้าที่ส่งมอบ 18 ล้านคันทั่วโลก

และในอีก 7 ปีข้างหน้า คาดการณ์ว่ารถยนต์ทั้งหมดที่ส่งมอบ “ครึ่งหนึ่ง” บนโลกใบนี้จะเป็น รถยนต์ไฟฟ้า..

ทำให้ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า ตอนนี้รถยนต์ไฟฟ้ากำลังได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อย ๆ
และกลายเป็นตัวเลือกแรก ๆ ของคนในยุคปัจจุบัน ถ้าอยากจะซื้อรถยนต์สักคันไปแล้ว

แน่นอนว่า รถยนต์ไฟฟ้า มีข้อดีหลาย ๆ อย่างมากกว่ารถยนต์สันดาปที่ใช้น้ำมันเป็นเชื้อเพลิง

แต่ก็มีเรื่องที่เราต้องทำความเข้าใจให้ดี คือเรื่อง “ราคาขายต่อ”

สำหรับคนที่ซื้อรถยนต์ไฟฟ้ามาเพื่อใช้งานไปเรื่อย ๆ โดยไม่คิดถึงราคาขายต่อ
เรื่องนี้อาจไม่เป็นปัญหาอะไร

แต่แน่นอนว่า ก็มีหลาย ๆ คนที่จะซีเรียสเรื่องนี้เหมือนกัน

เพราะล่าสุดมีข้อมูลที่น่าสนใจจาก iSeeCars เว็บไซต์เกี่ยวกับรถยนต์ชื่อดัง
ที่ได้ศึกษาราคารถยนต์มือสองจากปี 2018 จำนวน 1.1 ล้านคัน ที่จำหน่ายระหว่างเดือนพฤศจิกายน 2022 ถึงตุลาคม 2023

แล้วพบว่าราคาเฉลี่ยของรถยนต์ไฟฟ้ามือสอง จะลดลงมากถึง 52% หลังจากใช้งานไป 3 ปี
ขณะที่ค่าเฉลี่ยของรถยนต์ทั่วไป จะลดลงประมาณ 39.1% ในระยะเวลาเท่ากัน

โดยสถิติจาก iSeeCars ในปี 2023 ที่ผ่านมา ถ้าลองดูรถยนต์อายุ 5 ปี ที่มีราคาขายต่อลดลงมากที่สุด 5 อันดับแรก

1. Tesla Model S มูลค่าลดลง 55.5%
2. Chevrolet Bolt EV มูลค่าลดลง 51.1%
3. Nissan Leaf มูลค่าลดลง 50.8%
4. Tesla Model X มูลค่าลดลง 49.9%
5. Tesla Model 3 มูลค่าลดลง 42.9%

ก็จะเห็นได้ว่าทั้งหมดล้วนเป็นรถยนต์ไฟฟ้าทั้งนั้นเลย

ทีนี้แล้วอะไรบ้างที่ทำให้ ราคารถยนต์ไฟฟ้ามือสองร่วงได้เร็วขนาดนี้ ?
MarketThink ลองชวนทุกคนมาวิเคราะห์กัน..

ก่อนอื่นเลยต้องเข้าใจก่อนว่า สาเหตุที่รถยนต์ไฟฟ้าสามารถวิ่งได้ครั้งละ
500-600 กิโลเมตร ด้วยการชาร์จเพียงครั้งเดียว เหมือนทุกวันนี้

เป็นเพราะว่ารถยนต์ไฟฟ้าส่วนใหญ่จะมีการใช้ แบตเตอรี่ลิเทียมไอออน
ที่พัฒนามาอย่างก้าวกระโดดในช่วงไม่กี่ปีนี้ มาใช้เป็นหัวใจหลักในการขับเคลื่อน

โดยแบตเตอรี่ลิเทียมไอออน จะมีข้อดีคือเก็บไฟได้เยอะ มีอายุการใช้งานที่นาน และชาร์จไฟได้เร็ว

ส่วนข้อเสียก็คือ ตัวแบตเตอรี่จะมีราคาที่ค่อนข้างสูง
โดยทั่วไปแล้วคิดเป็น 30% ของมูลค่ารถยนต์ไฟฟ้าทั้งคัน
ตามที่ Dirk Weddigen von Knapp ประธานกรรมการของ Volkswagen ได้บอกเอาไว้

จากที่ว่ามาทำให้แบตเตอรี่นั้น กลายเป็นส่วนสำคัญมาก ๆ สำหรับรถยนต์ไฟฟ้า

เพราะต่อให้แบตเตอรี่ชนิดนี้จะดีสักแค่ไหน แต่ตามธรรมชาติของแบตเตอรี่
ไม่ว่าอย่างไรมันก็ต้องเสื่อมอายุตามเวลาและการใช้งานในสักวันหนึ่งอยู่ดี

ดังนั้น พอแบตเตอรี่เสื่อมสภาพ ผู้ใช้ก็ต้องเสียเงินก้อนใหญ่มาเปลี่ยนแบตเตอรี่ลูกใหม่สถานเดียว ไม่อย่างนั้นก็ขับรถต่อไม่ได้

ทำให้แบรนด์รถยนต์ไฟฟ้าส่วนมาก จะมีการรับประกันแบตเตอรี่ไว้นานระดับที่สอดคล้องกับอายุการใช้งาน เช่น ประมาณ 8 ปี

เพื่อสร้างความมั่นใจให้กับลูกค้าว่าระหว่างนี้ถ้าเกิดอะไรขึ้นกับแบตเตอรี่ ลูกค้าจะไม่ต้องเสียเงินก้อนใหญ่

ซึ่งตรงนี้ก็เป็นจุดสำคัญ ที่ทำให้ราคาของรถยนต์ไฟฟ้านั้นตกลงได้เยอะเมื่อนำมาขายต่อ..

เพราะอย่างที่บอกไปข้างต้นว่า โดยเฉลี่ยแล้วรถยนต์ทั่วไป
จะมีมูลค่าลดลงไปประมาณ 40% หลังจากใช้งานไป 5 ปี

เช่น สมมติซื้อรถยนต์มา 1,000,000 บาท หลังจากขับไป 5 ปี
ราคาขายต่อก็จะเหลือ 600,000 บาท

ซึ่งนี่คือกรณีของรถยนต์ทั่วไป ที่ไม่ต้องกังวลว่าแบตเตอรี่จะเสื่อมวันไหน

ทีนี้กับกรณีของรถยนต์ไฟฟ้าที่ใช้งานมา 5 ปี
และเหลือระยะเวลารับประกันแบตเตอรี่แค่ 3 ปี จาก 8 ปี

หมายความว่าคนที่ซื้อต่อไปจะสามารถใช้รถ
แบบอุ่นใจได้จริง ๆ แค่ 3 ปีเท่านั้น หลังจากนั้นก็ต้องเปลี่ยนแบตเตอรี่

ดังนั้น ถ้าจะซื้อรถยนต์ไฟฟ้าใช้แล้วอายุ 5 ปี ในราคาที่คิดค่าเสื่อมเท่ากันกับรถยนต์สันดาปที่ประมาณ 40% ของมูลค่าเต็ม

เช่น จากรถยนต์ราคา 1,000,000 บาท เหลือ 600,000 บาท
แต่ต้องเปลี่ยนแบตเตอรี่ใหม่ ลูกละ 300,000 บาท
(สมมติให้ราคาเปลี่ยนแบตเตอรี่คิดเป็น 30% ของราคารถ ตามข้อมูลจาก Volkswagen)

รวมกันแล้วเป็น 900,000 บาท ซึ่งห่างกับรถยนต์ใหม่มือ 1 แค่นิดเดียว

ทำให้ผู้ขายรถหลาย ๆ คนต้องจำใจลดราคารถยนต์ของตัวเองลง
เพื่อจูงใจให้คนที่จะมาซื้อต่อ ตัดสินใจซื้อได้ง่ายขึ้น

จนทำให้ค่าเฉลี่ยราคาขายต่อของรถยนต์ไฟฟ้ามือสองนั้นต่ำกว่ารถยนต์สันดาป
ทั้ง ๆ ที่มีความต้องการซื้อมารองรับแบบที่เป็นอยู่เยอะเหมือนกัน นั่นเอง..

นอกจากนี้ก็ยังมีอีกหลายปัจจัย ที่คอยมากดราคาขายต่อของรถยนต์ไฟฟ้ามือสองอีกหลายอย่าง

ไม่ว่าจะเป็นการที่ภาครัฐของหลายประเทศกำลังผลักดันรถยนต์ไฟฟ้าแบบสุด ๆ
เพราะอยากให้คนหันมาใช้รถยนต์ไฟฟ้ากันเยอะ ๆ

- ไทย มีการยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคล ยกเว้นอากรการนำเข้าพวกชิ้นส่วนและอุปกรณ์ ให้แก่ผู้ผลิตรถยนต์ไฟฟ้า

- นอร์เวย์ ผู้ใช้รถยนต์ไฟฟ้าจะไม่ต้องเสียภาษีจดทะเบียนและภาษีมูลค่าเพิ่ม แถมภาครัฐยังให้เงินสนับสนุนแก่ผู้ประกอบการที่ติดตั้งสถานีชาร์จไฟฟ้า

- เยอรมนี ให้เงินสนับสนุนแก่ผู้ที่ซื้อรถยนต์ไฟฟ้า และจะไม่เก็บภาษียานยนต์เป็นระยะเวลา 5-10 ปี ตามช่วงเวลาที่ออกรถ

นี่ยังไม่นับเรื่องของ “สงครามราคา” ที่เริ่มโดยรถยนต์ไฟฟ้าแบรนด์จีน
ที่ใช้ประโยชน์จากตลาดขนาดใหญ่ในประเทศ ผลิตสินค้ามาทีละเยอะ ๆ จนต้นทุนถูกลง
และสามารถขายได้ถูกกว่าแบรนด์รถยนต์ไฟฟ้าจากประเทศอื่น ๆ

จนแบรนด์อื่น ๆ โดยเฉพาะ Tesla ต้องปรับลดราคาลงกันหมด เพื่อป้องกันส่วนแบ่งของตัวเอง

ทั้งหมดที่ว่ามาทำให้รถยนต์ไฟฟ้ารุ่นหลัง ๆ มีราคาเริ่มต้นที่ “ถูกลงเรื่อย ๆ”

จนตอนนี้ไม่ต้องใช้เงินเป็นล้าน ก็ออกรถยนต์ไฟฟ้ามาใช้ได้แล้ว
และรถยนต์ไฟฟ้ามือสองก็ขายออกยากขึ้นไปอีก

เพราะถ้าบวกราคาที่ต้องเปลี่ยนแบตเตอรี่เข้าไปแล้ว ราคาของรถยนต์ไฟฟ้ามือสองก็จะขยับเข้า
ไปใกล้เคียงกับรถยนต์ไฟฟ้ารุ่นใหม่ ๆ ที่ปรับลดราคาลงมาทันที

ทำให้คนที่จะขายก็คงไม่มีทางเลือกนอกจาก “ลดราคา” อีกเช่นเคย..

อย่างไรก็ดี ตอนนี้หลายฝ่ายก็วิเคราะห์ว่า แนวโน้มหลังจากนี้แบตเตอรี่
ลิเทียมไอออนจะมีราคาถูกลงเรื่อย ๆ

ทำให้การเปลี่ยนแบตเตอรี่ อาจจะไม่ได้แพงแบบนี้อีกแล้วก็ได้..

เพราะเท่าที่เห็นตอนนี้ หลายบริษัทก็เริ่มจริงจังกับการทำแบตเตอรี่มากขึ้นแล้ว

อย่างเช่น Tesla ตอนนี้ก็มีโรงงานทั้งในสหรัฐอเมริกา ยุโรป รวมไปถึงจีน

ทำให้ในอนาคตกำลังการผลิตแบตเตอรี่ลิเทียมไอออนจะเยอะขึ้น
ซึ่งน่าจะส่งผลให้ราคาของมันถูกลงเองไปตามกลไก

สุดท้ายนี้ ถ้าจะให้ฟันธงว่าซื้อรถยนต์สันดาปนั้นดีกว่าซื้อรถยนต์​ไฟฟ้า
ก็คงพูดได้ไม่เต็มปาก

เพราะต้องไม่ลืมว่า ตลอดระยะเวลาการใช้งานของรถยนต์สันดาป
จะต้องเติมน้ำมันที่ “ราคาแพงกว่าการชาร์จไฟ” หลายเท่า

แถมด้วยอะไหล่เฉลี่ย 30,000 ชิ้นของรถยนต์สันดาป
เมื่อเทียบกับอะไหล่ของรถยนต์ไฟฟ้าที่ 20,000 ชิ้น

ยังทำให้ค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษารถยนต์ไฟฟ้าจะ
ค่อนข้างถูกกว่ารถยนต์สันดาปอยู่พอสมควร

ซึ่งคำตอบของคำถามที่ว่า ระหว่างรถยนต์ไฟฟ้าและรถยนต์สันดาป
ซื้อรถประเภทไหนคุ้มกว่าในตอนนี้ ?

คำตอบก็คงจะเป็น ขึ้นอยู่กับ “ความพอใจ” ของแต่ละคนมากกว่า

และสำหรับคนที่ซื้อรถยนต์ไฟฟ้ามาใช้ โดยไม่ได้คิดเรื่องขายต่อเลย
ก็อาจจะไม่ได้มองเรื่องนี้เป็นปัญหาเลยก็ได้..

อ้างอิง:
-https://www.bloomberg.com/news/features/2023-12-22/bmw-tesla-and-other-electric-used-cars-are-proving-tough-to-sell?srnd=premium-asia
-https://spectrumnews1.com/ca/la-west/transportation/2023/11/07/evs-depreciate-more-than-any-other-vehicle-type--study-says
-https://www.linkedin.com/pulse/how-chinas-automotive-industry-rose-from-zero-hero-unveiling-fawzi/
-https://www.mreport.co.th/news/statistic-and-ranking/347-ev-bev-register-in-october-2023
-https://www.laminafilms.com/th/article/EV-car-battery