โลงศพครึ่งหนึ่งในญี่ปุ่น ถูกผลิตจากเมืองเล็กๆ ในจีน

ในปีที่แล้ว ประเทศญี่ปุ่นมีประชากรเสียชีวิตประมาณ 1,400,000 คน
แต่รู้หรือไม่ว่า โลงศพ 740,000 โลง หรือกว่าครึ่งหนึ่งของโลงศพที่ใช้บรรจุศพชาวญี่ปุ่นนั้น
ถูกนำเข้ามาจากเมือง Zhuangzhai มณฑลชานตง ประเทศจีน
ซึ่งเมืองนี้ตั้งอยู่ทางตะวันออกของประเทศจีน ใกล้กับประเทศญี่ปุ่น โดยเมืองนี้มีประชากรราว 100,000 คน

เราจะมาไขข้อสงสัยว่า นอกจากภูมิประเทศที่อยู่ใกล้กับญี่ปุ่นแล้ว
ทำไมเมืองนี้ถึงเป็นแหล่งผลิตโลงศพจำนวนมาก ให้ชาวญี่ปุ่นใช้งานกัน

Yunlong Woodcarving เป็นบริษัทผลิตโลงศพที่ใหญ่ที่สุดใน Zhuangzhai
ที่ส่งออกโลงศพไปญี่ปุ่น
โดยบริษัทนี้ส่งโลงศพไปญี่ปุ่นเดือนละ 20,000 โลง

จริงๆแล้วธุรกิจของบริษัทนี้ เริ่มต้นมาจากการทำเฟอร์นิเจอร์ และโลงศพให้กับคนในชุมชนท้องถิ่นเท่านั้น ซึ่งส่วนใหญ่เป็นการใช้ไม้ที่ขึ้นในท้องถิ่นในการผลิตโลงศพ

จากนั้นในปี 1995 บริษัทก็ได้เริ่มส่งออกโลงศพไปยังตลาดญี่ปุ่น
โดยมีการตกแต่งด้วยลายนกเฟิ่งหวง หรือนกฟีนิกซ์ตามความเชื่อของคนจีน และลายดอกบัว

จนในปี 2000 บริษัทได้หันมาให้ความสำคัญกับโลงศพเพื่อส่งออกไปยังญี่ปุ่นมากขึ้น

โดยไม้ที่ใช้ในการผลิตโลงศพมีชื่อว่า Paulownia elongata เรียกว่าต้นเพาถง
ในปัจจุบัน การใช้ต้นเพาถงหนึ่งต้นสามารถผลิตโลงศพได้ประมาณ 20 โลง

ซึ่งคนญี่ปุ่นก็ถูกอกถูกใจการใช้โลงศพจากไม้เพาถงมาก
สาเหตุอย่างแรกเป็นเพราะว่า สีของไม้ชนิดนี้เข้ากับขนบธรรมเนียมและความเชื่อของคนญี่ปุ่นนั่นเอง

คนญี่ปุ่นมีธรรมเนียมว่าการใช้โลงศพจะต้องใช้สีที่ออกโทนสีซีดๆ
ดังนั้นโลงศพจากไม้เพาถง ซึ่งมีสีครีมซีดๆ จึงเป็นสีในอุดมคติสำหรับโลงศพของชาวญี่ปุ่น

ตามตำนานแล้วชาวจีนรู้จักต้นเพาถงมานานกว่า 2,000 ปี
ชาวจีนมีความเชื่อกันว่า นกเฟิ่งหวง ซึ่งเป็นสัตว์มงคลตามความเชื่อ จะลงมาอยู่บนต้นเพาถง

ซึ่งการฝังศพกษัตริย์ในยุคโบราณก็ใช้โลงจากไม้เพาถงเช่นกัน

ต้นเพาถงขึ้นอยู่ทั่ว Zhuangzhai และถือเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญเพราะสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย โดยมีลักษณะเด่นคือ เบาแต่แข็งแรง และเติบโตได้เร็วมาก

อีกเหตุผลหนึ่งที่การนำเข้าโลงศพจาก Zhuangzhai สู่ตลาดญี่ปุ่นเป็นเรื่องที่ได้รับความนิยมก็เพราะว่า
ค่าแรงของช่างฝีมือในญี่ปุ่นสูงเป็น 10-20 เท่าของช่างฝีมือใน Zhuangzhai
การนำเข้าโลงศพจากประเทศจีนจึงประหยัดต้นทุนให้กับคนญี่ปุ่นได้มาก

เรื่องสำคัญอีกอย่างหนึ่งเกี่ยวกับการผลิตโลงศพเหล่านี้คือ
ช่างฝีมือของจีนมีความประณีตสูง ซึ่งถูกจริตกับคนญี่ปุ่นที่ใส่ใจในรายละเอียดเล็กๆน้อยๆเสมอ

ความจริงแล้วชาวญี่ปุ่นก็เคยคิดจะเปลี่ยนตลาดไปนำเข้าโลงศพจากยังเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ด้วยเหตุผลเรื่องราคาที่จะถูกลงไปอีก เช่นใน เวียดนาม และอินโดนีเซีย

แต่ปัญหาที่เกิดขึ้นคือ แรงงานในประเทศเหล่านี้มีความละเอียดและประณีตน้อยกว่าช่างฝีมือในจีนอยู่มาก ซึ่งช่างฝีมือที่จีนสามารถแกะสลักลายไม้ได้ประณีตและสวยงามกว่าตามที่ได้กล่าวไป

นอกจากนี้สภาพอากาศที่ Zhuangzhai ก็เหมาะสมกับการแกะสลักและทำงานไม้ที่สุด
เพราะอากาศไม่แห้งหรือชื้นจนเกินไป

ปัจจัยทั้งหมดที่ได้กล่าวมาจึงเป็นเหตุผลให้ Zhuangzhai เป็นเมืองที่สามารถครองครึ่งหนึ่งของตลาดโลงศพในญี่ปุ่นได้นั่นเอง..

ถ้าหากเปรียบเทียบชีวิต ว่าเป็นการออกแบบอย่างหนึ่ง
แต่ท้ายที่สุดแล้ว ก็จะมีงานๆหนึ่งที่เราไม่สามารถออกแบบ
และยังต้องยอมรับการตัดสินใจของคนอื่นแบบ 100% ทั้งๆที่เราเป็นเจ้าของงาน

งานนั้นก็คือ “งานศพ” นั่นเอง..

อ้างอิง:
-http://silvic.forest.ku.ac.th/Re.Boongvong2.htm
-https://www.prb.org/countries-with-the-oldest-populations/
-https://www.worldometers.info/world-population/japan-population/
-https://www.economist.com/china/2020/05/14/a-small-town-in-china-makes-half-of-japans-coffins?utm_source=headtopics&utm_medium=news&utm_campaign=2020-05-15