สรุปกลไกการตั้งราคาตั๋วเครื่องบิน แบบครบจบในโพสต์เดียว

เคยสงสัยไหมว่า ทำไมการจะซื้อตั๋วเครื่องบินให้ได้ราคาถูกที่สุด ถึงต้องซื้อล่วงหน้าก่อนเดินทางนาน ๆ

ทำไมถ้ายิ่งซื้อตั๋วใกล้วันเดินทางมากขึ้นเท่าไร
ตั๋วเครื่องบิน ถึงยิ่งแพงตามขึ้น เท่านั้น

แล้วมันจริงไหมที่ว่า ถ้าอยากบินในเส้นทางแปลก ๆ มักจะต้องจ่ายแพงเสมอ

แล้วมีอะไรอีกบ้างที่ทำให้ตั๋วเครื่องบินในเที่ยวเดียวกัน
สามารถแพงขึ้นกว่ากันได้อีก ?

ในบทความนี้ MarketThink จะขออาสามาไขข้อสงสัยที่คาใจหลายคนมานาน ว่าเบื้องหลังของการตั้งราคาตั๋วเครื่องบิน มันเป็นอย่างไรกันแน่ ?

ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่า ธุรกิจสายการบินก็เหมือนกับธุรกิจอื่น ๆ ที่ต้องการรายได้ที่มั่นคง และผลกำไรมาต่อยอดธุรกิจ

แต่ด้วยธรรมชาติของธุรกิจสายการบินนั้น จะต้องแบกรับต้นทุนอันมหาศาล ไม่ว่าจะเป็นค่าเสื่อม, ค่าพนักงาน, ค่าน้ำมันเชื้อเพลิง รวมไปถึงค่าดำเนินการต่าง ๆ

ดังนั้นราคาตั๋วเครื่องบินจึงจำเป็นต้องตั้งให้สูงขึ้นตามไปด้วย เพื่อให้คุ้มกับต้นทุน

แต่ถึงอย่างนั้น ถ้าธุรกิจสายการบินเลือกขายตั๋วแบบราคาเดียวกันทั้งหมด (Fixed Rate) ก็อาจจะกลายเป็นความเสี่ยงที่มากเกินไป

ถามว่าเสี่ยงยังไง ? ยกตัวอย่างเช่น เครื่องบินของสายการบิน A มี 100 ที่นั่ง และต้องทำรายได้ต่อเที่ยวประมาณ 1,000,000 บาทขึ้นไป เพื่อให้คุ้มกับต้นทุน

ซึ่งถ้าลองคิดเล่น ๆ ว่าสายการบิน A มีผู้โดยสารเฉลี่ยที่ 70% ของที่นั่ง ก็จะเท่ากับว่าต้องขายตั๋วที่ประมาณ 14,000 บาท ต่อที่นั่ง

ส่งผลให้สายการบิน A ต้องไปจับกลุ่มลูกค้าที่เป็นคนมีรายได้ปานกลาง-สูง ได้เพียงอย่างเดียว

แถมด้วยวิธีนี้ยังเป็นการทำให้ ลูกค้าไม่ได้รู้สึกว่าจะต้องรีบร้อนซื้อตั๋ว เพราะไม่ว่าจะจองตอนไหนก็จ่ายเท่ากันอยู่ดี

ทีนี้เพื่อรับประกันความเสี่ยงให้แต่ละเที่ยวบินขาดทุนน้อยที่สุด และเพื่อเป็นการทำให้ตั๋วเครื่องบินเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายที่หลากหลายขึ้น

หลายสายการบินจึงนิยมใช้สิ่งที่เรียกว่า “Fare Class” มาช่วยในการกำหนดค่าตั๋ว

โดยหลักการของ Fare Class นั้นก็ไม่ยาก

คือแทนที่จะขายตั๋วในราคาเดียวกันทั้งเที่ยว ก็เปลี่ยนมาเป็นการใช้ราคาแบบเฉลี่ยกัน ตั้งแต่ถูกไปจนถึงแพง 

แค่รวมแล้วรายได้เฉลี่ยต่อเที่ยว ยังต้องเท่าเดิมก็พอ

ซึ่งส่วนใหญ่แล้วหลายสายการบินจะนิยมแบ่ง Fare Class ตามตัวอักษรภาษาอังกฤษไล่ไปเรื่อย ๆ ตั้งแต่ราคาถูกไปจนถึงราคาแพง เช่น

Fare Class  A  ราคา 6,000 บาท
Fare Class  B  ราคา 10,000 บาท
Fare Class  F  ราคา 30,000 บาท

พอเป็นแบบนี้ ก็จะเท่ากับว่า สายการบินจะสามารถกระจายความเสี่ยงไปยังกลุ่มเป้าหมายต่าง ๆ ได้มากขึ้น
ตั้งแต่คนรายได้น้อยไปจนถึงคนมีฐานะ และยังช่วยลดโอกาสที่เที่ยวบินแต่ละเที่ยวบิน จะขาดทุนได้ไปในตัว

เพราะสมมติว่า ถ้าสายการบิน A อยากได้เงิน 1,000,000 บาท จาก 100 ที่นั่ง

แทนที่จะขายตั๋วใบละ 10,000 บาท 100 ใบ อย่างเดียว

ก็อาจจะเปลี่ยนมาเป็นขาย  
Fare Class  A   6,000 บาท ที่จำนวน 50 ใบ 
Fare Class  B  10,000 บาท ที่จำนวน 40 ใบ 
Fare Class  F  30,000 บาท ที่จำนวน 10 ใบ

รวมแล้วก็จะเท่ากับ 1,000,000 บาทเหมือนกันนั่นเอง

ด้วยระบบแบบนี้ จึงเป็นสาเหตุที่ว่า ทำไมยิ่งจองตั๋วก่อนถึงวันเดินทางนานเท่าไร
ก็ยิ่งจะได้ตั๋วในราคาที่ถูกมากขึ้นเท่านั้น 

นั่นก็เพราะว่าสายการบินจะเลือกขายตั๋วที่มี Fare Class ต่ำ ๆ ให้หมดก่อน
และจะขยับมาขายตั๋วที่มี Fare Class สูงขึ้นไปเรื่อย ๆ ตามลำดับ

เพื่อทำให้เที่ยวบินนั้น ๆ มีจำนวนผู้โดยสารมากที่สุดไว้ก่อน

โดยอย่างน้อยด้วยจำนวนผู้โดยสารที่เยอะ จะทำให้สายการบินมีโอกาสขายสินค้า และอาหารต่าง ๆ บนเครื่องบิน ได้มากขึ้นตามไปด้วยนั่นเอง

และนอกจาก Fare Class แล้ว ก็ยังมีเรื่องของความต้องการ (Demand-Supply) ที่จะมากำหนดว่า ตั๋วเครื่องบินจะถูกหรือจะแพงได้อีกเหมือนกัน

ยกตัวอย่างเช่น
ในวันเดินทางที่เป็นช่วงสุดสัปดาห์, วันหยุด หรือในเที่ยวบินที่ไปถึงจุดหมายปลายทางตอนเช้าที่มีความต้องการสูงมาโดยตลอด

หลายสายการบินมักจะตั้งราคาตั๋วให้สูงกว่าปกติ เพื่อเป็นการเฉลี่ยรายได้
กับช่วงเวลาอื่น ๆ ของปี ที่มีผู้โดยสารน้อย

นอกจากนี้ ในเส้นทางที่มีคู่แข่งน้อย ไม่ค่อยมีการแข่งขัน เช่น กรุงเทพ-ยะลา 
ก็เป็นช่องให้สายการบินสามารถ Mark-up ราคาของตั๋วได้เหมือนกัน

แต่ถึงอย่างนั้น ก็ใช่ว่าสายการบินจะสามารถตั้งราคาของตั๋วเครื่องบินได้ตามใจชอบ

เพราะสำหรับประเทศไทย ราคาของตั๋วเครื่องบินจะถูกควบคุมโดยสำนักงานการบินพลเรือนแห่งประเทศไทย ที่มีการตั้งเพดานค่าโดยสารเอาไว้ตามนี้

สายการบิน Low-Cost จะห้ามคิดค่าตั๋วเกิน 9.4 บาทต่อกิโลเมตร
ส่วนสายการบิน Full-Service จะอยู่ที่ไม่เกิน 13 บาทต่อกิโลเมตร

ทำให้ต่อให้จะมี Demand มากขนาดไหน หรือจะเป็น Fare Class ลำดับสุดท้ายของสายการบินไหน ๆ
ในเที่ยวบิน กรุงเทพฯ - ภูเก็ต ที่ระยะทาง 698 กิโลเมตร 
ก็จะสามารถเก็บค่าโดยสารได้มากสุดแค่ 6,561 บาท สำหรับสายการบิน Low-Cost
และ 9,074 บาท สำหรับสายการบิน Full-Service เท่านั้น..

อ่านมาถึงตรงนี้ เชื่อว่าหลายคนน่าจะพอเข้าใจถึงกลไกการคิดราคาตั๋วเครื่องบินมากขึ้นแล้ว

ดังนั้นครั้งหน้าที่จองตั๋วเครื่องบิน แล้วไม่อยากจ่ายแพง

ก่อนจองก็ควรหลีกเลี่ยงช่วงเทศกาลที่มีวันหยุดยาว
หรือในช่วงเวลาที่ไปถึงจุดหมายตอนเช้าพอดี
รวมทั้งวางแผนจองตั๋วล่วงหน้าก่อนเดินทางนาน ๆ

หรืออีกวิธีหนึ่งก็คือเข้าไปเช็กในเว็บไซต์ของสายการบินต่าง ๆ เพื่อดูว่า
ยังเหลือตั๋วที่มี Fare Class ระดับเริ่มต้นในเส้นทางไหนบ้าง นั่นเอง..

#ตั๋วเครื่องบิน

References:
-https://www.bangkokbiznews.com/business/economic/1061867-https://www.trip.com/hot/articles/how-to-get-cheap-flight-tickets.html