ก.ล.ต. เตือน การทำธุรกรรม DeFi อาจต้องปฏิบัติตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
30 พ.ค. 2021
ด้วยเทคโนโลยีที่มีการพัฒนาอย่างรวดเร็ว มีการนำบล็อกเชนเข้ามาใช้ทำธุรกรรมต่าง ๆ หนึ่งในนั้นซึ่งกำลังเป็นที่นิยมคือ DeFi (Decentralized Finance) ซึ่งเป็นบริการทางการเงินแบบกระจายศูนย์บนระบบบล็อกเชน (blockchain) ไม่พึ่งพาตัวกลาง โดยใช้กลไกดำเนินการผ่าน smart contract
ปัจจุบันเริ่มเห็นกรณีตัวอย่างเกี่ยวกับโครงการ DeFi มากขึ้น ซึ่งอาจมีกิจกรรมที่ครอบคลุมการให้กู้ยืม และกู้ยืม (lending & borrowing) การซื้อขายแลกเปลี่ยนสินทรัพย์ดิจิทัล (decentralized exchange) การบริหารจัดการสินทรัพย์ (asset management) ตลอดจนมีการออกโทเคนดิจิทัล เช่น LP token, governance token หรือ token ต่าง ๆ ให้แก่ผู้ที่ทำธุรกรรมในโครงการ DeFi
ตามพระราชกำหนดการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล พ.ศ. 2561 (พ.ร.ก. สินทรัพย์ดิจิทัลฯ) การออกโทเคนดิจิทัลต้องได้รับอนุญาตจากสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ต้องเปิดเผยข้อมูลตามที่กำหนด และเสนอขายผ่านผู้ให้บริการระบบเสนอขายโทเคนดิจิทัลที่ได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการ ก.ล.ต.
นอกจากนี้ ยังกำหนดให้ผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล ซึ่งได้แก่ ศูนย์ซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัล (exchange) นายหน้าซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัล (broker) ผู้ค้าสินทรัพย์ดิจิทัล (dealer) ผู้จัดการเงินทุนสินทรัพย์ดิจิทัล (private fund management) และที่ปรึกษาสินทรัพย์ดิจิทัล (investment advisor) ต้องได้รับใบอนุญาตจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง และต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการประกอบธุรกิจตามประเภทที่ได้รับอนุญาต
ดังนั้น หากกิจกรรมที่เกิดขึ้นในโครงการ DeFi ในประเทศไทย มีการออกโทเคนดิจิทัลให้แก่ผู้ใช้บริการ อาจเข้าข่ายการเสนอขายโทเคนดิจิทัลที่ต้องได้รับอนุญาต และหากลักษณะหรือรูปแบบการให้บริการเข้าข่ายเป็นการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลประเภทใดประเภทหนึ่งข้างต้น ก็จะต้องได้รับใบอนุญาตและปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ที่กำหนด
รวมทั้งในกรณีที่ผู้ประกอบธุรกิจศูนย์ซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัลนำโทเคนดิจิทัลที่ออกเสนอขายไปจดทะเบียนซื้อขายในศูนย์ซื้อขายฯ จะต้องปฏิบัติตามเกณฑ์การคัดเลือกและจดทะเบียน (Listing Rules) ที่ได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการ ก.ล.ต.
นอกจากนี้ กิจกรรมอื่น ๆ เช่น การให้กู้ยืม ให้รางวัล หรือชิงโชคต่าง ๆ อาจต้องปฏิบัติตามกฎหมายและหลักเกณฑ์ที่เกี่ยวข้องด้วย
ผู้ประกอบธุรกิจและผู้ใดที่จะดำเนินการเกี่ยวกับ DeFi ดังกล่าวจึงควรพิจารณาก่อนดำเนินการว่าธุรกรรม DeFi ที่จะให้บริการเข้าข่ายการออกเสนอขายโทเคนดิจิทัล และการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลที่จะต้องได้รับอนุญาตหรือไม่
หากฝ่าฝืนจะเป็นการออกเสนอขายโทเคนดิจิทัลหรือการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลโดยไม่ได้รับอนุญาต ซึ่งมีโทษตาม พ.ร.ก. สินทรัพย์ดิจิทัลฯ รวมทั้งศึกษาและปฏิบัติตามกฎหมายอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องด้วย
สำหรับผู้ซื้อขายควรศึกษาโครงการ DeFi ก่อนที่จะเข้าไปเกี่ยวข้องทั้งในทางเทคนิคด้านความปลอดภัย รวมถึงข้อกำหนด เงื่อนไข และฟังก์ชันการทำงานต่าง ๆ ที่เขียนขึ้นบนระบบ ความเสี่ยงที่เกี่ยวข้อง และควรตรวจสอบว่าผู้ให้บริการเป็นผู้ประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัลที่ได้รับอนุญาตและอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ ก.ล.ต. หรือหน่วยงานกำกับดูแลตามกฎหมายอื่นหรือไม่
ทั้งนี้ สามารถตรวจสอบรายชื่อผู้ประกอบธุรกิจอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ ก.ล.ต. ได้จากแอปพลิเคชั่น SEC Check First หรือเว็บไซต์ ก.ล.ต. www.sec.or.th หัวข้อ สินทรัพย์ดิจิทัล และสอบถามข้อมูลหรือแจ้งเบาะแสได้ที่ศูนย์บริการประชาชน ก.ล.ต. โทร 1207